به نام خدا .

مطلب شماره 86

تفسیر صوتی سی جز قرآن

تفسیر صوتی سی جزء قرآن کریم

دکتر محمد علی انصاری

جلسه 2

سوره حمد جلسه دوم ، مقدمه سوره حمد ، بسم الله

قالب : MP3

مدت زمان : 47 دقیقه

تیتر عناوین این جلسه :

  • مفهوم سوره در تقسیم های قرآن
  • نام های سوره حمد
  • ویژگی های سوره فاتحه الکتاب
  • معنای واژه ی ام الکتاب
  • عظمت سوره ی حمد در روایات معصومین (ع)
  • فلسفه آغاز کار ها با بسم الله

متن خلاصه و لینک دانلود در ادامه مطلب ...

متن خلاصه ای از این جلسه :

مرور مطالب جلسه 1 . ادراک درونی و حرکت برونی و جاری کردن استعاذه بر زبان یک استعاذه کامل است .

مفهوم سوره در تقسیم های قرآن : تقسیمات 114 گانه قرآن . معمول است که کتاب های معمولی را بر اساس محتوا به تقسیماتی میشود . تقسیم بر اساس سوره تا قبل از نزول قرآن برای مردم آشنا نبود . پدیده ی نوعی بود که با عنوان سوره نداشتند . معنای کلمه سوره از سورالبلد دیواری که دور تا دور شهر ها میکشیدند . سور محدوده ای که از بقیه جدا میکرد و قسمتی بلند تر شده .

نام های سوره حمد : نام های زیادی دارد . حدود 20 نام برای سوره فاتحه آورده شده . حمد – ام الکتاب – سوره الشفا – سوره الساس – سوره التعلیم – سوره الرقیه – سوره السوال – سوره الشکر – سوره الدعا – سوره القرآن العظیم و... هر کدام از نام ها یک ساحتی از عظمت وجودی سوره را نشان میدهد .

ویژگی های سوره فاتحه الکتاب : حدیث پیامبر اکرم ص که این صوره را لازم برای نماز دانستنند ، ایشان نام فاتحه الکتاب برای این سوره نام بردند . فاتحه یعنی ابتدای هر چیزی . اولین سوره ای است که به صورت کامل بر پیامبر وحی شد . اولین آیه های قرآن که نازل شد سوره علق بود که کامل وحی نشده بود . هم به صورت نزول اولین سوره کامل و اولین سوره ترتیبی قرآن است پس فاتحه الکتاب است . به نماز هم کتاب گفته میشود . آغاز نماز هم فاتحه الکتاب است .  چون بعد از بسم الله الرحمن الرحیم واژه حمد میاید نام دیگر آن حمد است . نام دیگر که از درون قرآن بیرون کشیده شده نام مبارک سبع المثانی هست سوره الحجر آیه 87 ((وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانی‏ وَ الْقُرْآنَ الْعَظیم‏ )) . سبع یعنی هفت و ثنی یعنی دو سر یک چیز رو به هم متوجه هم کردیم . چون هفت آیه است و سوره آیه اول آن بسم الله الرحمن الرحیم است . تکرار در آن زیاد است که به آن هفت هایی که تکرار میشوند و یا در نماز هفت هایی هست که دوبار در نماز خوانده می شود .

معنای واژه ی ام الکتاب : به چیزی که تقدم دارد . به مکه ام القراء گفته میشود . اولین منطقه ای که از زیر آب بیرون میاید و قابل سکونت است مکه است و اولین خانه در زمین خانه ی کعبه است . پس تقدم دارد بر بقیه بلاد دارد . و مادر را که در عرب ام گفته میشود چون تقدم بر ما دارد . معنای دیگر مرکزیت آن گفته میشود و در مغز که ام الدماغ است که مرگز جمجمه که مغز در آن است و مادر در خانواده مرکزیتی دارد که دل ها به هم نزدیک است . سوره مبارکه حمد یک خلاصه کاملی از کل قرآن است . تمام مطالبی که در مجموعه قرآن هست به صورت اشاره ای گفته شده است .

عظمت سوره ی حمد در روایات معصومین (ع) : پیامبر گرامی اسلام ص از باری تعالی : فرمود به امت تو گنجی دادم از گنج های خودم که آن ام الکتاب است . فرموده ی امام باقر ع : کسی که حمد درمان درد های درونی او نباشد هیچ چیز دوای درد او نخواهد بود. فرموده ی امام صادق ع : در جواب درباره ی سبع المثانی است که پاسخ فرمودند سوره ی حمد است . امام صادق ع فرموده اند : صدای ناله ی شیطان : اول روزی که خداوند بر او لعنت داد و از جایگاهش تردش کرد . دوم در زمانی که به زمین فرستاده شد . سوم هنگام بعثت حضرت محمد ص . چهارم هنگام نازل شدن سوره حمد .

فلسفه آغاز کار ها با بسم الله : در مذهب آیه اول حمد است  . در مذهب شافعی هم آیه اول است . فخر رازی هم 17 دلیل برای آیه اول بودن بسم الله دارد . آیه اول همه ی کار ها و همه سر آغاز هاست . پیامبر گرامی اسلام هر کاری بدون بسم الله باشد ابتر است و به هدف نمی رسد . دلایل اینکه چرا باید بسم الله در ابتدا باشد . اول حسن شروع و شروع خوب میتواند به پایان خوب برسد . آن ها که به اسلام هم ایمان ندارند کار خود را با خوبی هرچند کم شروع میکنند . دوم ما در هستی خود شکی نداریم که ما خود هستی بخش نیستیم و وجود از خدا داریم ، یکی بودن زبان حال و زبان قال . سوم : میدانیم که هستی وجود ندارد که همه فانی است الا وجود خدا . و بوجحک الباقی در دعا کمیل . برای حفظ کاری برای فنا ناپذیری متصل کردن آن به خدا ست .

لینک دانلود از سایت راسخون : دانلود غیر مستقیم

http://rasekhoon.net/media/show/341804/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%AF/